1/ Hôm qua mình cùng Tâm Chánh đi
nhậu ở nhà Võ Đắc Danh. Nhân nói chuyện các nhà văn xưa đa phần đều
không có bằng đại học, Tâm Chánh hỏi rất chân thành, nói anh Lập có đi
học đại học không. Tự nhiên nhớ cái thời sinh viên, cái thời khốn khó
nhưng vui cực. Ngẫm lại chẳng có thời nào vui như thời này.
Mình và thằng Viết (
Nguyễn Xô Viết) có giấy báo trúng tuyển Bách Khoa Hà Nội cùng một ngày.
Mình nhớ khi đó mình đang đi nhặt phân bò ngoài đồng, con Vị hàng xóm
tất tả chạy ra đồng hai tay vẫy vẫy, nói vơ anh Lập nời, anh trúng Đại
học rồi.
Mình vất cả gánh phân bò chạy về
nhà. Con Vị chạy theo mình vừa thở vừa hỏi, nói Bách Khoa là răng, là
trăm khoa à, anh phải học hết cả trăm khoa à. Mình chẳng biết trả lời
sao, nào có biết Bách Khoa là gì, thấy bạn bè tranh nhau thi vào Bách
Khoa mình cũng thi, đứa nào cũng đăng kí Khoa vô tuyến điện mình cũng
đăng kí, cũng chả biết vô tuyến điện là cái gì.
Chiều đó mạ mình chạy
ra chợ mua 2 đồng mực tươi, loại mực cơm nhỏ bằng ngón tay cái. Món này
mình rất thích, bây giờ vẫn thích, đây là món duy nhất mình ăn không
biết chán. Suốt bữa cơm bà cứ gắp hết con này đến con khác cho mình, nói
ăn đi con, ra Hà Nội không có mực tươi mô con. Rồi bà khóc tủi, chắc là
bà cảm phận nghèo mà khóc, con cái đỗ vào đại học mà không thể làm mâm
cỗ để ăn mừng. Ba mình đi vay hàng xóm được ba chục đồng cho mình, anh
chị em bà con kẻ cho ba đồng người cho năm đồng, cộng lại đúng 108 đồng,
đó là món tiền duy nhất mình nhận được từ gia đình. Từ đó cho đến khi
ra trường mình đều tự kiếm sống lấy, không phải xin gia đình nữa, vì nếu
có hỏi xin thì ba mình cũng chỉ có một cách duy nhất là chạy đi vay
mượn.